Dezynfekcja
Dezynfekcje przeprowadza się w celu zapobiegania zakażeniu, a także, aby zniszczyć drobnoustroje chorobotwórcze i ich formy przetrwalnikowe.
Skuteczność dezynfekcji zależy od kilku czynników:
- drobnoustrojów ? gatunek, liczba, aktywność fizjologiczna,
- środka dezynfekcyjnego ? właściwości chemiczne i fizyczne, stężenie, czas działania,
- środowiska ? temperatura, wilgotność, pH, obecność materii organicznej, poziom kationów Ca2+ i Mn2+ itp.
Metody służące do dezynfekcji:
metody fizyczne
- oczyszczanie mechaniczne ? zamiatanie i mycie obiektów i pomieszczeń
- działanie wysoką temperatura ? używa się najczęściej do tego celu pary wodnej w temperaturze 100-105°C. Stosuje się ją w niskim ciśnieniu (0,5-0,45 atm.) do odkażania przedmiotów i odzieży, wyższym ciśnieniem odkaża się m. in. wyposażenie sanitarne.
- Promieniowanie- do tego celu używa się promieni UV o długości fal 256 nm. niszczą one drobnoustroje w powietrzu, a także te na niezasłoniętych powierzchniach.
Środki chemiczne ? znajdują zastosowanie w dezynfekcji w postaci:
- roztworów (stosuje się do tego celu opryskiwacze ciśnieniowe i ULV)
- emulsji (stosuje się do tego celu agregat natryskowy do bielenia (bielarki do wapna)
- zawiesin (stosuje się do tego celu zamgławiacz termiczny lub elektryczny)
Aby dezynfekcja była skuteczna, środki odkażające powinny być w odpowiednich dawkach
i stężeniu, dobrze rozprowadzone po danej powierzchni i działać przez określony czas oraz
w odpowiednich temperaturach. Niektóre środki chemiczne nie działają w suchym środowisku, przy odkażaniu powietrza ważny jest stopień wilgotności.
Czynniki chemiczne używane do dezynfekcji:
- czwartorzędowe sole amoniowe
- alkohole, np. alkohol etylowy, alkohol izopropylowy
- aldehydy, np. formaldehyd, aldehyd glutarowy
- związki fenolowe, np. krezol, rezorcynol
- związki metali ciężkich, np. srebra, miedzi, rtęci
- związki halogenowe, np. jodyna, chloramina, jodofory
- fiolet krystaliczny (barwnik), mleczan etakrydyny (Rivanol)
- utleniacze - nadtlenki, np. H2O2 lub nadmanganiany, np. nadmanganian potasu
- tenzydy, np. mydła
- kwasy i zasady.